مایکروسافت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مایکروسافت
نوعسهامی عام
نماد سهام شرکت
ISINUS5949181045
صنعت
پیشینیانTraf-O-Data
بنا نهاده۴ آوریل ۱۹۷۵؛ ۴۸ سال پیش (۱۹۷۵-۰۴}}) در البوکرکی، نیومکزیکو، ایالات متحده
بنیانگذاران
دفتر مرکزیردموند، واشینگتن، ایالات متحده
محدودهٔ فعالیتجهانی
افراد کلیدی
محصولات
خدمات
درآمدافزایش ۱۶۱ میلیارد دلار آمریکا[۱] (۲۰۲۱)
سود ناخالصافزایش ۷۰ میلیارد دلار آمریکا[۱] (۲۰۲۱)
سود خالصافزایش ۶۰٫۳ میلیارد دلار آمریکا[۱] (۲۰۲۱)
مجموع داراییافزایش ۳۰۱٫۳ میلیارد دلار آمریکا[۱] (۲۰۲۰)
مجموع سهامافزایش ۱۱۸٫۳ میلیارد دلار آمریکا[۱] (۲۰۲۰)
تعداد کارکنانافزایش ۱۶۶٬۴۷۵ نفر[۲] (۲۰۲۰)
زیرمجموعه‌هاایکس‌باکس گیم استودیوز مؤسسه تحقیقاتی مایکروسافت
شرکت‌های وابسته
وبگاه

مایکروسافت یا میکروسافت[توضیح ۱]، (به انگلیسی: Microsoft) (گرفته‌شده از Microcomputer software) یک شرکت فناور چندملیتی آمریکایی است که دفتر مرکزی آن در شهر ردموند در نزدیکی سیاتل واقع در ایالت واشینگتن قرار دارد. مایکروسافت در سال ۲۰۱۶، رتبه نخست در فهرست بزرگ‌ترین شرکت‌های نرم‌افزاری بود و به انتشار کتاب، تولید محصولات چندرسانه‌ای و ارائه خدمات پست الکترونیکی نیز می‌پردازد.

ارزش مایکروسافت در سال ۲۰۱۹ از مرز یک تریلیون دلار آمریکا گذشت تا در کنار شرکت‌های آمازون و اپل تنها شرکت‌هایی باشند که ارزش آنان از یک تریلیون دلار گذشته‌است.

این کورپوریشن در سال ۲۰۲۲ شرکت اکتیویژن بلیزارد را با قیمت ۶۸٫۷ میلیارد دلار خریداری کرد که در نهایت، این خرید در سال ۲۰۲۳ تأیید شد.

مایکروسافت در سال مالی ۲۰۱۰ بیش از ۶۲ میلیارد دلار درآمد فروش، بیش از ۱۰ میلیارد دلار سود خالص و ۸۹٬۰۰۰ کارمند در کشورهای مختلف جهان داشت.[۳][۴] فعالیت اصلی آن در زمینهٔ طراحی، توسعه، ساخت، صدور مجوز، پشتیبانی و ارائهٔ خدمات نرم‌افزاری برای ابزارهای رایانه‌ای است.[۵][۶]

پرفروش‌ترین محصولات مایکروسافت، سیستم‌عامل مایکروسافت ویندوز و نرم‌افزار مایکروسافت آفیس است و شعار اصلی شرکت «یک رایانه روی هر میز، در هر خانه» می‌باشد.[۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳] این دو محصول با سهمی حدود ۹۰٪ در سال ۲۰۰۳ برای مایکروسافت آفیس و در سال ۲۰۰۶ برای ویندوز جایگاه مهمی در بازار فروش محصولات رایانه‌های شخصی و رایانه‌های رومیزی پیدا کردند.

مایکروسافت که نخست کار خود را توسط دو دوست دوران کودکی به نام‌های بیل گیتس و پُل آلن با ساخت و فروش مفسر زبان برنامه‌نویسی بیسیک برای آلتایر شروع کرد. در اواسط دههٔ ۱۹۸۰ با طراحی سیستم‌عامل داس بر بازار سیستم‌های عامل رایانه‌های شخصی مسلط شد.

این شرکت سپس سهام خود را وارد بورس کرد، که با افزایش ارزش سهام، چهار نفر میلیاردر و حدود ۱۲٬۰۰۰ نفر از کارکنان مایکروسافت، میلیونر شدند.[۱۴][۱۵][۱۶]

مایکروسافت همواره هدف نقدهای مختلفی از جمله انحصارطلبی بوده، که موجب تشکیل دادگاه‌های قضایی بسیاری علیه آن، به علت تجاوز از قوانین انحصار، در وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا و کمیسیون اروپا شده‌است.[۱۷][۱۸]

مایکروسافت به‌جز بازار سیستم‌عامل و نرم‌افزار اداری، در زمینه‌های دیگر هم فعالیت می‌کند مانند شبکه تلویزیونی ام‌اس‌ان‌بی‌سی، سایت اینترنتی «ام‌اس‌ان»، همچنین در زمینه تولید سخت‌افزار رایانه با ساخت محصولاتی مانند موشواره و نیز سرگرمی‌های خانگی، از جمله ایکس‌باکس، ایکس‌باکس ۳۶۰ شرکت تیک تو و زون نیز می‌پردازد. مایکروسافت از گذشته تاکنون با استفاده از روش‌های مختلف مانند گروه خبری یوزنت و وب، پشتیبانی از نرم‌افزارهای خود را همواره ادامه داده‌است و جایزهٔ «ام‌وی‌پی» را به داوطلبانی که در کمک به مشتریان شرکت مفید بوده باشند، اهدا می‌کند.[۱۹]

در آوریل ۲۰۱۴ میلادی مایکروسافت شرکت فنلاندی تولید تلفن همراه نوکیا را به قیمت هفت و نیم میلیارد دلار آمریکا برای ده سال خرید. بدین ترتیب تولید گوشی‌های تلفن همراه توسط شرکت نوکیا برای ده سال به مایکروسافت واگذار شد.[۲۰]

تاریخچه[ویرایش]

تاریخچه اولیه[ویرایش]

پل آلن و بیل گیتس، دوستان دوران کودکی بودند که با شور و شوق فراوانی برای رایانه برنامه‌نویسی می‌کردند و به دنبال ایجاد یک کسب و کار بودند. در ژانویه ۱۹۷۵، سامانه‌های تله میتری (Micro Instrumentation and Telemetry Systems, MITS) به نام آلتیر ۸۸۰۰ از شرکت میکرو تولید شد. پائول آلن متوجه شد که آن‌ها می‌توانند برای التیر ۸۸۰۰، Basic بسازند. رایانه التیر ۸۸۰۰ (Altair 8800) حاصل خلاقیت اد رابرتز (Ed Roberts)، مهندس بازنشسته نیروی هوایی آمریکا بود؛ و پس از تماس با بیل گیتس آن‌ها از این شرکت تقاضای استخدام کردند. پائول آلن به عنوان شبیه‌ساز و بیل گیتس به عنوان مترجم استخدام شدند. پس از تولید Basic، میکرو دستگاه آتاری Basic را تولید کرد و بازاریابی کرد. سرانجام در تاریخ ۴ آوریل ۱۹۷۵، شرکت مایکروسافت با مدیر عاملی بیل گیتس تأسیس شد. در اوت ۱۹۷۷، مایکروسافت با مجله اسکی در ژاپن توافق کرد و در نتیجه نخستین دفتر بین‌المللی خود را در ژاپن تأسیس کرد. مایکروسافت در ژانویه ۱۹۷۹، به یک مرکز جدید در واشینگتن در ایالات متحده آمریکا نقل مکان کرد.[۲۱]

مایکروسافت با سیستم عامل خود در سال ۱۹۸۰ یعنی زنیکس، وارد بازار کار سیستم عامل شد. سپس مایکروسافت سیستم عامل MS-DOS را تولید کرد. سرانجام مایکروسافت در مذاکرات با تحقیقات دیجیتال شکست خورد و در نوامبر ۱۹۸۰ سیستم عامل جدیدی با نام CP/M تولید کرد که در آینده در رایانه‌های شخصی مورد استفاده قرار گرفت. مایکروسافت با درآمدهای بسیارش ۲۱۰ شرکت را خرید و هم چنین یک بخش چاپ و نشر به نام مایکروسافت پرس تولید کرد. سرانجام پائول آلن در ماه فوریه پس از مبتلا شدن به بیماری هوج کین استعفاء داد.

آغاز فعالیت‌ها[ویرایش]

ورودی ساختمان شماره ۱۷ در محوطه اصلی شرکت در ردموند.

در ۱۹۹۴ مایکروسافت انکارتا را به راه انداخت که نخستین دانشنامه قابل اجرا روی رایانه بود. مایکروسافت با همکاری دریم ورکس در سال ۱۹۹۵ برای تولید سرگرمی‌های چندمنظوره یک شرکت جدید تأسیس کردند. پیش از ارائه ویندوز ۹۵، مایکروسافت یک شرکت تجارت محور قلمداد می‌شد اما ویندوز ۹۵ موجب شد که دیگر آن را یک شرکت مشتری محور بدانند. در سپتامبر ۱۹۹۵ دولت چین ویندوز را به عنوان سیستم‌عامل رسمی کشورش انتخاب کرد و از مایکروسافت خواست نسخه چینی ویندوز را برایشان آماده کند. اواسط دهه ۹۰ (میلادی) بیل گیتس تصمیم گرفت مایکروسافت را وارد دنیای اینترنت کند و "MSN" به وجود آمد. این یک سرویس آنلاین بود که قرار بود با آمریکن آنلاین (Aol) رقابت کند. پس با همکاری ان‌بی‌سی، ایستگاه کابلی خبری «MSNBC» و مجلهٔ آنلاین «Slate» به سردبیری مایکل کینسلی را تأسیس نمود. راه‌اندازی وب‌تی‌وی که امکان اتصال تلویزیون به شبکه را فراهم می‌کرد، از دیگر اقدامات مایکروسافت در سال ۱۹۹۶ بود.

فعالیت‌های مستمر[ویرایش]

آرم شرکت مایکروسافت در ورودی اصلی محوطه شرکت. محوطه اصلی شرکت

در ۱۹۹۷ اینترنت اکسپلورر ۴ همراه ویندوز به بازار آمد. اما دادگستری آمریکا به این دلیل که مایکروسافت با این کار از توافق‌نامه‌ای که در سال ۱۹۹۴ امضاء کرده، تخطی نموده‌است، از آن‌ها خواست که دیگر اینترنت اکسپلورر و ویندوز را همراه هم به بازار نفرستند. در سال ۱۹۹۸، ویندوز ۹۸ به همراه اکسپلورر SP۴/۰ SP۱ و FAT۳۲ به عنوان فایل سامانه عرضه گشت. در عین حال، جنجال‌های زیادی در پی افشای یادداشت‌های داخلی مایکروسافت در اینترنت به وجود آمد: «نرم‌افزارهای اوپن سورس تهدیدی جدی برای مایکروسافت به حساب می‌آیند.» این اسناد که به اسناد هالووین معروف شده‌اند، بخشی از این خطرات را عنوان کرده و در عین حال از فعالیت‌های مایکروسافت علیه لینوکس پرده برمی‌دارد. مایکروسافت نیز ضمن این که به صحت این اسناد اعتراف کرد، آن‌ها را صرفاً تحقیقات مهندسی دانست.

دیگر فعالیت‌ها[ویرایش]

در آوریل ۲۰۰۰ حکم پرونده ایالات متحده و مایکروسافت صادر شد.[نیازمند منبع] این حکم شرکت را مجبور می‌کرد که به دو پاره تقسیم شود. البته بخشی از این تصمیم در دادگاه استیناف لغو شد. مایکروسافت که اهداف تجاری و خانگی را توأمان نشانه رفته بود، ویندوز ایکس پی را سال ۲۰۰۱ آماده کرد. مایکروسافت برای رقابت با سونی و نینتندو، با سرمایه‌گذاری میلیاردی و تولید و پخش اکس‌باکس وارد عرصه بازی‌های رایانه‌ای شد.[نیازمند منبع]

تا سال ۲۰۰۵، اکس‌باکس در بازار فروش آمریکا در رده دوم پس از پلی استیشن ۲ سونی و قبل از گیم کیوب نینتندو قرار داشت. (در بازار جهانی پس از هر دو بود) اما با این وجود، با فروش ۲۲ میلیون دستگاه در مقایسه با فروش بیش از ۱۰۰میلیون دستگاه پلی استیشن ۲، ضرر سنگینی معادل ۴ میلیارد دلار متحمل شده‌است. مایکروسافت در مدت ۳ سال کار ساخت «NET.» مقدماتی و سرور ویندوز ۲۰۰۳ را هم به پایان رساند.[نیازمند منبع]

در سال ۲۰۰۴ به دنبال شکایت اتحادیه اروپا، مایکروسافت به پرداخت ۶۱۳ میلیون دلار جریمه محکوم شد و متعهد گردید که توافقات قطعی خود با سایر رقبا را افشا کند. همچنین ملزم شد نسخه‌ای از ویندوز را تهیه و آماده کند که فاقد مدیا پلیر باشد.[۲۲][۲۳]

اکس‌باکس[ویرایش]

در نوامبر ۲۰۰۵، مایکروسافت دومین کنسول بازی خود را با نام اکس‌باکس ۳۶۰ به بازار عرضه کرد (لازم است ذکر شود نخستین نسخه کنسول مایکروسافت اکس‌باکس نام داشت) مایکروسافت در زمینه رقابت با کنسول‌های بازی تجربیات خوبی به‌دست آورده بود و این بار کنسولی بسیار کامل‌تر و بهتر نسبت به نخستین کنسول خود به بازار عرضه کرد. اکس‌باکس ۳۶۰ در دو مدل با نام‌های "Premium" و «Core System» عرضه شد. نسخهٔ «اکس‌باکس ۳۶۰ Premium» دارای دسته بی‌سیم، هارد درایو، ریموت کنترل و هدست می‌باشد ولی نسخهٔ «Core System» شامل دسته سیمی و بدون هارد درایو و وسایل جانبی می‌باشد. اکس‌باکس ۳۶۰ تقریباً یک سال زودتر از رقیبان خود یعنی پلی استیشن ۳ و نینتندو Wii به بازار عرضه شد. اکس‌باکس ۳۶۰ پیشرفت‌های زیادی نسبت به کنسول قبلی خود کرده‌است و علاوه بر قدرت سخت‌افزاری، دارای طراحی فوق‌العاده زیبایی می‌باشد. اکس‌باکس ۳۶۰ فروش بسیار بهتری نسبت به کنسول قبلی مایکروسافت داشت. نسخه بعدی اکس‌باکس در تاریخ ۲۲ نوامبر ۲۰۱۳ با نام اکس‌باکس وان وارد بازار شد. در تاریخ ۱۳ ژوئن ۲۰۱۶ اکس‌باکس وان اس با رنگ سفید و ۴۰٪ کوچک‌تر از اکس‌باکس وان معرفی شد. همچنین اکس‌باکس وان ایکس که پیشرفته تر از ایکس باکس‌های قبلی بود و از وضوح ۴کی پشتیبانی می‌کرد در تاریخ ۱۵ ژوئن ۲۰۱۷ عرضه شد. اکس‌باکس سری ایکس هم‌اکنون قوی‌ترین کنسول مایکروسافت است.

وب‌سایت مایکروسافت[ویرایش]

وب‌سایت مایکروسافت (microsoft.com) با بیش از ۱۰۰ میلیون بازدید در روز یکی از پرطرفدارترین وبگاه‌ها در اینترنت است. بنابر اطلاعات وبگاه «الکسا»،[۲۴] وب‌سایت مایکروسافت در ۱۱ مه ۲۰۰۷ رده سیزدهم را در بین وبگاه‌های اینترنتی از نظر شمار بازدیدکننده به خود اختصاص داده‌است.

پانویس[ویرایش]

  1. پیشوند micro از زبان یونانی باستان به سایر زبان‌های اروپایی وارد شده و تلفظ اصلی آن «میکرُس» به معنای «کوچک» است. همانند میکروسکوپ-میکروب-میکروفون. به همین دلیل در فضای مجازی و حقیقی، اشخاص و منابعی هستند که این شرکت را «میکروسافت» می‌خوانند، غیر از رواج این سبکِ تلفظِ واژه micro در ایران، خود این شرکت در کتاب راهنمای رسمی محلی‌سازی زبان فارسی، با نام «Microsoft Persian Style Guide» آورده‌است:

    «Microsoft can be either left as English or be transliterated in Persian as “میکروسافت"»

    یعنی خود این شرکت واژه «میکروسافت» را برای فارسی‌سازی نام خود انتخاب کرده‌است، آدرس کتاب:

    https://download.microsoft.com/download/6/1/b/61b917f2-8a72-48be-af1f-cb9cddcb14b6/fas-irn-styleguide.pdf

    در صفحه ۴۶

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ "FY20 Q4 – Press Releases – Investor Relations". Microsoft Investor Relations. Microsoft. July 22, 2020. Retrieved August 19, 2020.
  2. "Facts About Microsoft". Retrieved December 15, 2020.
  3. Microsoft Corporation. (2010). Encyclopædia Britannica. Ultimate Reference Suite.
  4. Microsoft Corporation, Hoovers.com
  5. "Fast Facts About Microsoft". microsoft.com. Microsoft Corporation (August 1, 2007). Retrieved on 2007-08-15.
  6. Microsoft Corporation Annual Report 2005(doc). Microsoft. Retrieved on 1 October 2005.
  7. Bishop, Todd. "The rest of the motto", Todd Bishop's Microsoft Blog, Seattle Post-Intelligencer, September 23, 2004. Retrieved on 2007-01-22. بایگانی‌شده در ۱۴ ژانویه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine
  8. Thomas Penfield Jackson, U.S. District Judge (1999-11-05). U.S. vs. Microsoft findings of fact. U.S. Department of Justice. Retrieved on 2006-05-18.
  9. Matthew Fordahl (2005-08-05). Beta version of Microsoft's Vista shows a lot of potential. Associated Press. Retrieved on 2006-09-02.
  10. Daisuke Wakabayashi (2006-12-01). Microsoft launches Vista version of Windows بایگانی‌شده در ۲۷ اوت ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine. Reuters. Retrieved on 2007-07-11.
  11. Michael Kanellos (2006-01-18). PC market surged in 2005, will settle in 2006. CNET News.com. Retrieved on 2007-07-11.
  12. Todd Bishop (2003-10-20). Microsoft unveils Office 2003 بایگانی‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine. Seattle Post-Intelligencer Reporter. Retrieved on 2007-07-11.
  13. Patrick Thibodeau (2002-05-02). Can StarOffice Steal Users From Microsoft? بایگانی‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine. PC World. Retrieved on 2007-07-11.
  14. Chapman, Merrill R. , In search of stupidity: over 20 years of high-tech marketing disasters (2nd Edition), Apress, ISBN 1-59059-721-4
  15. Julie Bick. "The Microsoft Millionaires Come of Age" , The New York Times, 2005-05-29. Retrieved on 2006-07-03.
  16. Hiawatha Bray (2005-06-13). Somehow, Usenet lumbers on. The Boston Globe. Retrieved on 2006-07-03.
  17. United States v. Microsoft. U.S. Department of Justice. Retrieved on August 5, 2005. homepage at the United States Department of Justice
  18. Rapid - Press Releases - EUROPA
  19. Charles, John. "Indecent proposal? Doing Business With Microsoft". IEEE Software (January/February 1998): 113–117.
    * Jennifer Edstrom; Marlin Eller (1998). Barbarians Led by Bill Gates: Microsoft from inside. N.Y. Holt. ISBN 0-8050-5754-4.
    * Fred Moody (1995). I Sing the Body Electronic: A Year With Microsoft on the Multimedia Frontier. Viking. ISBN 0-670-84875-1.
    * Michael A. Cusumano; Richard W. Selby (1995). Microsoft Secrets: How the World's Most Powerful Software Company Creates Technology, Shapes Markets and Manages People. Free Press. ISBN 0-684-85531-3.
  20. نوکیا رسماً به مایکروسافت تحویل داده شد بی‌بی‌سی فارسی
  21. «تاریخچه مایکروسافت». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۷ اکتبر ۲۰۱۹.
  22. BBCPersian.com
  23. BBCPersian.com
  24. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۶.

پیوند به بیرون[ویرایش]